Skoro jest zapotrzebowanie na nowy temat, to może ja zacznę

Szczelina koło dworca (w tej chwili została jedna, chętnie dowiem się, gdzie była druga).

Wybudowana w 1943 lub 1944 roku (roku nie jestem pewien) przez Deutsche Reichsbahn według typowego projektu.

Dość czysta, jednak jedno z wejść, położone niedaleko ścieżki prowadzącej przez tory do pobliskich domów mocno zasypane śmieciami.
Zdjęcia z sierpnia 2008.

Ślad po drzwiach (były dwie pary)




Resztki ławek (?)


Wywietrzniki:




Nie udało się wyrwać całego kabla...


Zaśmiecone wejście od wewnątrz - widać ślady po podwójnych drzwiach


Zdjęcia wejść:





Więcej zdjęć tu


Lokalizacja (widać obydwa wejścia)

Dawniej były między nimi kominki wentylacyjne, ale przy okazji budowy nowego odwodnienia torów zniszczono chyba wszystkie...

Identycznie było naprzeciwko synagogi. Tam schron miał kształt podkowy.

Nie licząc śmieci przy wejściu rzeczywiście w środku czysto. Masz może jakąś mapę, na której były zaznaczone?

Przyznam, że dziesiątki razy przechodziłem obok i zawsze myślałem, że to jakiś węzeł typu CO/wod-kan... Dziwiłem się, dlaczego kanał nie jest zabezpieczony w żaden sposób... Dzięki Leszek!

Napiszę przy okazji do dyr. Rybaka (Muzeum Miejskie) w tej sprawie. Wg mnie to miejsce powinno być wyczyszczone i zabezpieczone. Ciekawe czyj to dziś teren...

ps. czy my Cię kiedyś jeszcze czymś zaskoczymy?? ;-).

Mapy niestety nie mam - szukałem na wszystkich posiadanych owej drugiej szczeliny (mam za to mapę szybu Mariusz, przy nim były dwie szczeliny, śladów nie udało mi się znaleźć jak na razie). Zabezpieczone najwidoczniej kiedyś było (pustaki, zapewne wejście było od góry częściowo zakryte), teraz prawdę mówiąc jedyną sensowną metodą wydaje mi się nakrycie wejść od góry betonowymi płytami, deski czy krata błyskawicznie "dostaną nóg".

Teren - pewnie pekapowski jeszcze...

BTW - w wielu gołonoskich blokach na Starówce (a zapewne i w innych dzielnicach w blokach z tego samego okresu) również znajdują się schrony przeciwlotnicze w piwnicach, łatwo je znaleźć

Schron jest na pewno między budynkiem i boiskiem plastyka. No i wszystko wskazuje, że pod większymi placami na Starówce też są schrony.

Skąd taki wniosek?
Schrony w budynkach "Starówki" faktycznie były. W bloku, w którym mieszkałem przez ponad 20 lat był taki. Wejścia do schronu (którym de facto była sama piwnica) były zabezpieczone ciężkimi, żelbetowymi drzwiami. W piwnicy jednego z lokatorów był korytarz ewakuacyjny, który wyprowadzał na podwórko i kończył się włazem w pewnej odległości od budynku - z tego co pamiętam z lekcji PO zgodnie z przepisami było to około 1/3 wysokości tego budynku. Jaki jest stan obecny - nie wiem. Ale wiem, kto może to sprawdzić

W Golonogu są takie schrony z wyjsciani na placach. Wejścia znajdowały sie w środkowych klatkach, które miały drzwi z obu stron bloku. W centrum najbliższy taki obiekt, w którym byłem znajduje sie w tym bloku przy Stylowej. W czasach podstawówki zrobiliśmy sobie tam wycieczkę po lekcjach. Weszliśmy przez szyb na placu "dziewiątki" przez wyrwane kraty , ale było to w połowie lat '80-tych. Wtedy stała tam nawet woda w beczkach, całość wybielona i było sprawne oświetlenie.

Z przypuszczeń

W Plastyku drzwi od schronu były przy wejściu do jednej z części piwnic. Tyle, że za drzwiami był długi korytarz i pomieszczenia z okienkami (takie piwniczne), trochę mało schronowo to wyglądało. W dalszej części tego korytarza było kolejne wejście już wychodzące poza obrys właściwego budynku, a wychodziło w kierunku boiska. Tam jest taki nienaturalne podwyższenie (miedzy plastykiem a boiskiem). Co prawda mogło być to wyjście ewakuacyjne..
Jednak, kilka metrów od budynku stała taka mała "wieżyczka", teraz już rozebrana, która wyglądała jak element wentylacji. Resztki takich wieżyczek można spotkać przy placach na starówce.
mapa google z tym fragmentem
Z jednej strony mogą być to faktycznie wyjścia ze schronu, tylko, że jestem przekonany, że nad tym co wygląda podobnie jak to z mapy, na terenie plastyka był taki czterospadzisty betonowy dach.
No i do tego, ten plac z mapy też jest tak nienaturalnie podniesiony, jakby coś pod nim było.

Leszku - schron przy dworcu kilka lat temu miał na całym otworze założoną ramę z siatką - niestety komuś się widocznie przydała.

Tego się właśnie obawiałem...

@Gregol - te wieżyczki przy blokach to faktycznie wyjścia awaryjne (+ ewentualnie zapasowa czerpnia powietrza, główne były - i na nieocieplonych blokach nadal są - na ścianach), jeżeli to koło plastyka nie było większe - to raczej nie było oddzielnym obiektem.

@Zibar i Dami7 - jakiś czas temu mówiono mi, że niezależny schron (nie pod blokiem) jest właśnie na jednym z podwórek Starówki (rejon Dzieci Wrześni).

schrony (szczeliny przeciwlotnicze?), które pamiętam:
- róg Żeromskiego i Dąbrowskiego
- "Małpi Gaj" na wprost wejścia do Pałacyku Dezona (ukryte w krzakach)
- róg Legionów i Jaworowej (obecnie zakład pogrzebowy)

może zróbmy inwentaryzację

Przy pałacyku widać jeszcze szczyt jakiegoś zasypanego wejścia - to masz na myśli? Choć to nie wygląda jak wejście do szczeliny, jest półokrągłe.

Może trochę niezbyt precyzyjnie się wypowiedziałem w temacie schronów, postaram się teraz o większą dokładność
Otóż schronami były same piwnice budynków gołonoskiej "Starówki". Stąd te zbrojone drzwi. Natomiast korytarze, wiodące poza obręb budynku, pełniły rolę ewakuacyjną. Jak napisałem, pamiętam ze szkoły powszechnej, z lekcji przysposobienia obronnego, że takie wyjście ewakuacyjne powinno być umiejscowione w odległości równej co najmniej 1/3 wysokości budynku (ktoś widocznie policzył, że kiedy budynek się zawali, to rumowisko nie będzie sięgać dalej). Raczej nie było jakichś ekstra budowli o tym charakterze, bo i czemu miałyby służyć? Dla mieszkańców były schrony w blokach a nie było w okolicy żadnych zakładów przemysłowych, których pracownicy mieliby szukać ukrycia w przypadku podstępnego wrażego ataku Zresztą - zakłady miały pewnie pobudowane swoje schrony, takie to były czasy.
Dlatego optuję za tym, że to, co nazywacie schronami, to właśnie zakończenia korytarzy ewakuacyjnych, ewentualnie otwory wentylacyjne czy też podobna infrastruktura uzupełniająca schrony piwniczne.
BTW, moim zdaniem te schrony bardziej oddziaływały psychologicznie, a ich przydatność w przypadku ataku z powietrza bronią ABC, nie była zbyt wielka. A tak to, wicie, rozumicie, budujemy wam schrony, bo wróg czyha na naszą socjalistyczna demokrację

Dami7 - ja wiem, że schrony były w piwnicach tych bloków (dzisiaj nawet zrobiłem sobie mały spacerek, schrony na pewno są w blokach przy III Powstania 5, 7, 11 i 12 - zachowane czerpnie na ścianach i wyjścia ewakuacyjne, wrzucę potem zdjęcia dla pokazania jak wyglądają), ale w opisywanej przeze mnie okolicy (Dzieci Wrześni) miał dodatkowo być wolnostojący schron (dziś nie chciało mi się tam już iść szukać).

Mawwm - cyknąłem dziś to zasypane wejście w Małpim Gaju, faktycznie może to być wejście do szczeliny (prostopadle do jej kierunku), niestety drugie jest na terenie ogrodzonym - niewidoczne lub zniszczone.

Na Limanowskiego obok dworca poległy już wszystkie dawne schrony.

undefined

Uaa, no proszę

A miałem tam iść dziś z aparatem... 'Ciekawe' podejście do tematu... Zamiast zabezpieczyć to zasypano 'na wsze czasy' ziemią i gruzem... .

Leszek - jeśli pozwolisz, to zrobię u siebie artykuł z Twoimi fotkami. Teraz mają już historyczną wartość...

Proszę bardzo.

Jest w tym racja, bo i wielkość tych placów jako stropów schronó, (po za plastykiem - bo to szkoła) była by zastanawiająca. Jednak już teraz w takim razie innej kwestii jest intrygujące to ich wyraźne podniesienie i regularność kształtów. To jeszcze nie były czasy wielkiej płyty, że resztki materiałów trzeba było gdzieś upchnąć.
Teraz z mapy google, którą wrzuciłem wyżej, jest wyraźnie podniesiony o jakieś 1m - 1,4m i dość regularny. A do tego wspomniane czerpnie powietrza albo wyjścia ewakuacyjne. Są dopiero na tym podwyższeniu.
Stąd wzięły się moje przypuszczenia.




Czekam na fotki, bo w jednym z tych bloków mieszkam (offtopic, przestałem być sąsiadem ) więc z chęcią czekam na ułatwienie na co rzucać okiem.

Obiecane zdjęcia czerpni i wyjść ewakuacyjnych (jest ich więcej, ale już mi się nie chciało robić, zwłaszcza, że część pstrykałem na spacerze przed 21 i trochę ciemno było. Na niektórych blokach czerpnie zlikwidowano przy okazji ocieplania, ale tak mniej więcej połowa bloków miała schrony, niektóre po dwa - na przykład Piłsudskiego 33 i 46).


III Powstania 5








III Powstania 7






III Powstania 11






III Powstania 12




Piłsudskiego 46

Od podwórka





Od ulicy - czerpnia bez pokrywy




Piłsudskiego 33

Od ulicy





Od podwórka






Dzieci Wrześni 8

I daleko nie trzeba było szukać:



z: wiki

Czyli pamięć co do daszku nie myliła.. tylko włazy się skurczyły

Sporo tego typu wyjść zachowało się w Sosnowcu w okolicach UM - jak będę miał czas, zrobię im zdjęcia.

Tak mi się przypomniał artykuł sprzed ponad 10 lat o budowie sieci sąsiedzkiej w bloku z tego samego okresu (bodajże w Warszawie) - ponieważ miała łączyć dwie klatki, kable prowadzili piwnicą, gdzie jak się okazało był schron. Już prawie mieli zrezygnować, no bo jak tu przebić się przez kilkucentymetrowe drzwi, ale ktoś w geście rozpaczy postanowił spróbować przewiercić ścianę przy ościeżnicy (wyglądającą na solidny żelbet) - okazało się, że mur to pic na wodę fotomontaż i kijem by się go dało przebić...

może to był efekt nie tyle nieszczerych chęci władz a tendencje do rozkradania materiałów budowlanych i celowego braku lub uchybień w nadzorze technicznym niejeden dyrektor wtedy dom sobie w państwowego postawił zresztą nie zawsze musiał to być aż dyrektor

Zawiodła mnie pamięć co do odległości włazu od elewacji...

Jeżeli chodzi o schrony plot przy dworcach to w Ząbkowicach zachował się schron w chyba dobrym stanie. Ma on dwa wejścia i są one przywalone żelaznymi płytami, przez szczelinę widziałem betonowe drzwi.